15 Temmuz Gazilerine Haksızlık Yapılıyor
15 Temmuz sürecinde darbe girişimini sonlandırmak amacıyla mücadeleye katılan halk arasından 248 kişi vefat etmiş, 2196 kişi ise yaralanmıştır. 684 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile gazilere ve şehit olan kişilerin yakın akrabalarına bazı haklar tanınmış, hakların yerine getirilmesinden de SGK sorumlu tutulmuştur. 684 Sayılı KHK neticesinde verilecek olan hakların 1053 Sayılı Vazife Malullüklerinin Nevileri ile Dereceli Hakkında Nizamname içeriğine göre belirlenen dereceler baz alınarak verileceği belirtilmiştir.
Benzer olarak 23.01.2017 tarihi öncesinde yaralanmış tüm kamu görevlilerinin, erlerin, erbaşların ve güvenlik korucularının aynı kanun ile ilgili olarak vazife malullüğü hakkını alamaması durumunda izleyebileceği yol ve yöntemler 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamında açıklanmıştır.
15 Temmuz Gazileri silahsız olarak vatan savunması gerçekleştirmiş ve Darbeye karşı koymak için Tankların ve mermilerin önüne geçmişlerdir. Fakat bazı kanun kapsamlarına göre 15 Temmuz gazileri bir çok hakkını almamaktadır. Bunların en başında ise Gazi’lik madalyası gelmektedir. Gazi’lik Madalyası aynı gün Darbeye karşı koyan kişiler arasında bile ayrıcalık göstermektedir. Darbeye Karşı koyan ve bunun için merminin tankın önüne geçen gazilerimiz arasında sabıka kaydı olan Gazilerimize sabıka kaydından dolayı Madalya verilmemiştir. Bu sebepten dolayı Madalya verilmeyen Gazilerimiz acaba Cephede savaşta Gazi olsaydı yine Madalya verilmeyecekmiydi. Sizin sabıka kaydınız mı var denecekti. Halbuki ayrımcılığa ve Gazilerimize yapılan haksızlığa dikkat ederseniz 15 Temmuz gazilerimizin kendini savunacakları silahları bile yoktu. Peki 15 Temmuz Gazilerimiz ve Şehitlerimiz için Toplanan bağışlar nerede, neden bağışlar Gazilerimize verilmedi. Gazi maaşından neden yoksunlar. Sadece Kamuda iş imkanı sağlamak mı. Askerlik görevini yerine getirirken Gazi olan kişilere Kamuda iş istihdamı verilirken ayrıca Gazilik Maaşıda ödenmektedir. Peki Darbeye Karşı Koymak İçin Tankın önüne geçen merminin üzerine yürüyen 15 Temmuz Gazilerimize neden Gazi’lik Maaşı ödenmiyor. Darbeye Karşı koymak için silahsız olarak mücadele vermek Vatan Savunması değil mi. Biran önce Gazilerimiz arasında yapılan ayrımcılığa son verilmelidir. Neticede Askerlik görevini yaparken Gazi olan Vatandaşımız ile 15 Temmuzda Silahsız olarak Vatan savunması yapan Gazilerimiz arasında bir fark olmamaktadır.
15 Temmuz’da malul sayılmayacak derece yaralanan vatandaşlara sağlanan haklar:
Gazilere Nakit Olarak Tazminat Ödenmesi
2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun neticesinde, olay günü yaralanan kişilerin tedavi olmak için başvurdukları sağlık kurulumundan temin edilecek resmi belgeler baz alınarak, yara ve engel derecesi dikkate alınarak belirlenen tazminat tutarının beş katı tutarında nakit tazminat ödenmesi gerekmektedir.
Gazilere İstihdam Sağlanması
15 Temmuz günü gazi olan kişilerden engellilik oranı yüzde 40’ın altında olan kişiye, kişinin eşi veya çocuklarından birine, eşi veya çocukları yoksa annesi ya da babasından birine, ya da kardeşlerinden birine istihdam sağlanacaktır.
Faizsiz Konut Kredisi Verilmesi
15 Temmuz gazilerine tek konut için faizsiz olarak 137.000 Türk Lirası konut kredisi verilmektedir. Bu rakam 2019 için geçerlidir.
Ücretsiz Seyahat Hakkı Tanınması
Gazilere, annelerine, babalarına, eşlerine ve 25 yaşından küçük çocuklarına TCDD, Şehir Hatları ve belediyelerin toplu taşıma araçları ile yapılan seyahatlerden ücretsiz yararlanma hakkı tanınacaktır.
Elektrik ve Su Faturalarında İndirim Sağlanması
Gaziler su faturalarını yüzde 50, elektrik faturalarını ise yüzde 40 indirimli olarak ödeyebileceklerdir.
Eğitim ve Öğretim Yardımı Yapılması
Gazilerin ilköğretim, lise ve yükseköğretim seviyesinde okuyan çocuklarına yılda bir kez olmak üzere eğitim ve öğretim yardımı yapılacaktır. Öğrencilerin her yıl 1 Eylül – 31 Aralık tarihleri arasında o öğretim döneminde öğrenci olduklarını gösterir belge ile SGK’ya müracaat etmeleri gerekmektedir.
Ayrıca özel eğitim kurumlarının toplam öğrenci sayısının en az yüzde üçü kadar öğrenciyi ücretsiz ve burslu olarak okutma zorunluluğundan ötürü, öncelik şehit ve gazi çocuklarına verilecektir. Bunun için SGK’dan temin edilecek hak sahipliğini gösterir belge ile il ya da ilçe Milli Eğitim Müdürlüğü’ne başvuruda bulunulması gerekmektedir.
Sağlık Yardımı Yapılması
15 Temmuz gazilerinden sağlık harcamaları, ilaç masrafları, sağlık araç ve gereçleri, protez alımları sırasında katılım payı alınmayacaktır.
Sosyal Tesislerden İndirimli Yararlanma Hakkı
15 Temmuz şehitlerinin ve gazilerinin, eşleri, anne ve babaları ve çocukları kamu kurumlarına bağlı sosyal tesisler ve misafirhanelerden 2006/16 sayılı Başbakanlık Genelgesi kapsamında kurum personelinin yararlandığı fiyat tarifesi üzerinden yararlanacaktır.
Müze ve Ören Yerlerinden Ücretsiz Yararlanma Hakkı
Şehitlerin eşleri ve çocukları ile gaziler Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı tarihi ve turistik mekanlara “Müze ve Ören Yerlerine Girişlerde Uygulanacak Usul Ve Esaslar Yönergesi” kapsamında ücretsiz girebileceklerdir.
Devlet Tiyatrolarından Ücretsiz Yararlanma Hakkı
Sezon süresince devam eden tüm Devlet Tiyatroları oyunlarından gazi ve şehitlerin eşleri ile çocukları ücretsiz olarak yararlanma hakkına sahiptir.
Kredi ve Yurtlar Kurumunda Öncelik Tanınması
Gazi ve şehit çocukları Kredi ve Yurtlar Kurumu’nun sağlamış olduğu yurt ve burs imkanından öncelikli olarak yararlanmakta olup, kendilerinden yurt aidatı ve diğer ücretler de alınmamaktadır.
Yükseköğrenim Harçlarından Muafiyet Sağlanması
15 Temmuz gazilerinin eşleri ile çocukları, belge sundukları takdirde yükseköğrenim harçlarından muaf sayılacaklardır.
Tüm ücretsiz ve indirimli haklardan faydalanmak için hak sahiplerinin ulaşım kartı çıkarması yeterli olacaktır. Diğer kurumlarda da bu ulaşım kartını kullanarak indirimlerden yararlanabileceklerdir. Ayrıca 15 Temmuz gazilerinin haklarının verilmesi ve gazilerle ilgilenilmesi için 15- 20 arasında çeşitli vakıf ve dernekler kurulmuştur.
Gazilere tanınan çok sayıda hak belirtilmesine rağmen bugün bu hakların birçoğu ne yazık ki 15 Temmuz gazilerine verilmemektedir. Çok sayıda siyasetçi ise bu hakların o günkü duygusal atmosfer içerisinde mantık çerçevesinde düşünülmeden ve iyice irdelenmeden ilan edildiğini kabul etmektedir. Bu sebeple, bugün bu hakların verilmesinde çok sayıda sorunla karşılaşılmaktadır.
15 Temmuz Gazilerinin Yaşadığı Hak Sorunları
Deneyimlenen en büyük problem ‘gazi olma statüsü hakkı’dır. 15 Temmuz 2016 sürecinde kimlerin gazi olarak tanımlanacağı ve kabul edileceği ile ilgili kararın ucu açık bırakılması, o gün parmağı dahi yaralananların gazilik başvurusunda bulunmasına yol açmıştır. Gazi statüsü verilen birçok kişiden sonradan bu hak geri alınmıştır. Darbe girişimi sonucunda toplamda kesin olarak kaç gazi bulunduğu bugün bile muallaktadır, çünkü gazi sayısı hala değişmeye devam etmektedir.
Kanunlara göre yalnızca güvenlik görevleri gazi ve şehit olarak tanımlanmaktadır. İlk kez sivil vatandaş bu şekilde anıldığı ve bu hak da kanun değil KHK ile verildiği için hukuksal çelişkiler ortaya çıkmaktadır. Devlet KHK’lar ile kanunları birbirleriyle uyumsuz olmayacak şekilde düzenlemeye çalışırken de hakların verilmesinde gecikmeler ortaya çıkmaktadır.
Her gaziye gazilik derecesine göre gazilik maaşı bağlanacağı belirtilmiş olmasına rağmen, devlet şu anda bu maaşın verilemeyeceğini belirtmektedir. Maaş beklentisiyle ilgili kurumlara başvuran gaziler ise elleri boş döndükleri için haksızlığa uğramış hissetmektedir. Bunun yerine kendilerine istihdam sözü verilmiştir. Ancak herkes bu haktan faydalanmamıştır.
15 Temmuz süreci sonrası gazilere ve şehit yakınlarına yardım dağıtmak için Başbakanlık tarafından para toplanmıştı. Toplamda 309 milyon TL para toplandı, bugün ise faiziyle o para 340 milyon TL’ye ulaştı. Fakat toplanan paraların hak sahiplerine nasıl dağıtılacağı konusu hala çözümlenmiş değil. Normal şartlarda bir vakıf kurulması, o vakfın yardımların dağıtılmasından sorumlu tutulması gerekiyor. Bu zorunluluk yerine getirilmediği için yardımlar da bir türlü dağıtılamıyor. Dolayısıyla 15 Temmuz gazilerine söz verilen yardım hakkı hala verilmiş değil.
15 Temmuz Gazilerinin Haklarıyla İlgili Sorunların Sebepleri
Sorunların ortaya çıkmasında devlet büyüklerinin iletişiminde kopukluklar ve bazı konularda ortak anlaşmamaya varılamaması kadar, gaziler arasında bu durumu suistimal etmeye çalışanlar da rol oynuyor. Hakların teslim edilmemesi ya da gecikmesi sebebiyle yaşanan sorunlardan ötürü başvurulması gereken merciiler resmi kurumlar iken, kişiler kendi aralarında birbirlerini galeyana getiriyor.
Herhangi bir hakka sahip olmayan kişiler de hak talebinde bulunabiliyor. Böyle olunca süreçler daha da uzuyor. Gazilik ve şehitlik mertebelerinin ve manevi anlamlarının zarar görmemesi için yapılması gerekenler de ince elenip sık dokunuyor.
Bir Cevap Yaz
